minut
Nazwanie systemów
Tworzenie zmian w świecie jest wspaniałe i konieczne. Większość działań w sektorze społecznym to działania bezpośrednie. I dobrze, są niezbędne!
Co jeśli chcesz oddziaływać na głębszych poziomach problemu? W ramach którego systemu działać? Zapraszamy do zapoznania się z teorią drzewa problemu oraz pobrania materiałów do pracy samodzielnej.
Drzewo problemu
Kiedy opisujemy systemy, możemy posłużyć się analogią drzewa. Na powierzchni widzimy rezultaty: te pożądane to owoce z zielonymi liśćmi, a te bardziej problematyczne rezultaty to chore liście, mało owoców lub ich brak.
Możemy spróbować podlewać drzewo, upewnić się, że ma wystarczająco dużo światła, a nawet zaszczepić nowe, zdrowe gałęzie, ale to nie rozwiąże głębszego problemu. Często musimy zajrzeć pod ziemię, a nawet rozejrzeć się wokół drzewa, aby zrozumieć jego większy ekosystem. Być może drzewo rośnie w niewłaściwej glebie lub jego struktura korzeniowa jest zniszczona przez owady?
Dopiero gdy kopiemy głębiej lub patrzymy dalej widzimy, jakie systemy wpływają na nasze drzewo. Nadszedł czas, żeby spojrzeć głębiej i zobaczyć, które z systemów mają największy wpływ na Twój problem. Każdy z nich będzie miał inny wkład, ale nawet wtedy zauważysz, jak bardzo systemy są ze sobą powiązane, a jedna sprawa często zależy od innych kwestii.
Przykładowe systemy
Istnieje wiele systemów, ale które z nich w znaczący sposób wpływają na Twój problem?
W tym miejscu przydaje się burza mózgów. Możesz skorzystać z kilku punktów wyjścia do refleksji:
Gospodarka
- Lokalna i międzynarodowa
- Legalna (samochody) i nielegalna (narkotyki)
- Formalna (rynek pracy) i nieformalna (rynek małżeństw)
- Istotne elementy mogą obejmować: pracowników, firmy, związki zawodowe, zachęty ekonomiczne itp.
Prawo
- Lokalne i międzynarodowe
- Obszary tematyczne (prawo karne, prawo o ruchu drogowym, prawo humanitarne)
- Orzecznictwo, prawo ustawowe, prawo silniejszego, prawo tradycji
- Prawodawstwo, egzekwowanie prawa, interpretacja prawa
- Istotne elementy mogą obejmować: ustawy, policję, polityków, sędziów, akademików, postępowania sądowe i orzeczenia, argumenty prawne, sposoby stosowania prawa itp.
Społeczeństwo
- Rodziny
- Kręgi przyjaciół
- Sąsiedztwo
- Kluby, towarzystwa, stowarzyszenia itp.
Tu tylko przykłady, jest jeszcze wiele innych systemów. Możemy wymienić tylko kilka z nich:
- Edukacja
- Transport
- Przestępczość
- Kultura
- Sprawiedliwość
- Opieka zdrowotna
- Sport
- Administracja publiczna
- Przedsiębiorstwa użyteczności publicznej
- Sztuka
- Rehabilitacja
- Finanse